آینده‌نگاری الزام به حجاب در افق ۱۴۱۱

پژوهشگران:

میز آینده‌نگاری گروه بررسی‌های راهبردی میراث

دسته:

گزارش راهبردی

تاریخ انتشار:

آبان ۱۴۰۱

سفارش دهنده / حامی:

انجمن میراث اسلامی
آینده نگاری الزام به حجاب

چکیده

_

گزارش آینده‌نگاری الزام به حجاب در ایران، با هدف ترسیم سناریو‌های محتمل در ۱۰ سال پیش رو ناظر به مسئلۀ الزام به حجاب تدوین شده است. در بخش نخست این گزارش به صورت خلاصه به آراء فقهای معاصر شیعه در باب اجبار به حجاب، رویکرد‌های اندیشمندان معاصر نسبت به موضوع حجاب، سیر تحول قوانین حجاب پس از انقلاب، نگرش جامعه ایرانی به موضوع حجاب در بستر پژوهش‌ها و در نهایت تبیین اجتماعی و سیاسی تحولات حجاب در ایران پرداخته شده است. بخش دوم گزارش به ترسیم سناریو‌های پیش روی حجاب در ایران اختصاص دارد. سناریو‌های مذکور با استفاده از روش پیتر شوارتز(GBN)  و با بررسی روند‌های مهم و مؤثر بر این مسئله تنظیم شده است. در این گزارش چهار سناریوی متفاوت دربارۀ آیندۀ حجاب و بر مبنای دو محور بستگی-گشودگی فضای سیاسی و رواداری-عدم‌رواداری گروه‌های اجتماعی ارائه شده است. در هر سناریو، وضعیت ذی‌نفعان این مسئله، شامل حاکمیت، موافقان و مخالفان مذهبی و غیرمذهبی الزام به حجاب، تشریح و براساس شاخص‌های مختلفی میزان رضایت هر گروه از ذی‌نفعان در سناریو‌ها بررسی شده است. همچنین در پایان گزارش ناظر به سناریو‌های‌ طرح شده پیشنهاد‌های‌ سیاستی کلان در صورت وقوع هر سناریو ارائه شده اند. پیشنهادهای سیاستی شامل این موارد می‌شود: ۱-نقش‌آفرینی محوری جامعه در حل مسئله حجاب ۲-به رسمیت شناختن جریان‌های متکثر ۳-پرداختن مستقل به مسئله عفاف و حیا فارغ از مسئله حجاب ۴-آموزش نسل آینده .لازم به ذکر است مخاطب پیشنهاد‌های‌ طرح شده به صورت عمده جامعه مدنی و نهاد دین است.

سوال پژوهش:

پیشینه و ابعاد مسئله حجاب در ایران چیست؟

آینده الزام به حجاب در افق ۱۴۱۱ چگونه خواهد بود؟

جامعه مدنی برای حل مسئله الزام حجاب چه کارهایی می‌تواند انجام بدهد؟

نظر شما راجع به این گزارش چیست؟